Mắm nêm là gì

Mắm nêm còn gọi là mắm cái, là một dạng sản phẩm lên men làm từ cá. Cá được ướp muối, lên men, có thể được tách xương hoặc không, rồi phối trộn với một số loại phụ liệu như thính, thơm (khóm), đường…
Mắm nêm thường có hai dạng: dạng nguyên con (cá cơm, cá sơn đỏ…) và dạng xay nhuyễn (cá trích, cá nục, cá liệt… ).

Cách chế biến mắm nêm rất đa dạng , túy theo khẩu vị của từng địa phương .

Mắm nêm – Bbánh tráng cuốn thịt heo Hoàng Bèo

Mắm nêm – món người nghèo miền Trung

Có nhiều chủng loại mắm nêm trên các vùng miền đất nước, nhưng ở mỗi địa phương, mắm nêm lại mang một sắc thái riêng, không lẫn vào đâu được qua cách ăn và món ăn ở đó. Cái nôi của mắm nêm là miền Trung. Người miền Trung làm mắm nêm để dành ăn trong những ngày trái gió trở trời không đi chợ, ra đồng hay ra khơi được.

Cách làm mắm nêm

Cách làm mắm nêm thoạt nghe rất đơn giản: cá cơm tươi mua về rửa sạch, phơi nắng cho ráo rồi đem bỏ vào thau trộn đều với muối, theo tỷ lệ ba cá một muối. Sau đó xếp cá vào lọ hay vại, đậy kín, để khoảng ba tháng là mắm chín, đem ra ăn được. Đơn giản vậy mà không “dễ ăn”, vì tỷ lệ cá – muối rất quan trọng. Nhiều muối quá thì mắm mặn, không ngon, mà ít quá thì hư mắm. Thời gian ủ mắm cũng chỉ ước chừng, mắm có thể “chín” sớm hơn hoặc muộn hơn. Vì vậy, để làm được lọ mắm ngon, người làm cần phải dày kinh nghiệm. Mắm chín chỉ cần múc ra chén, thêm đường, chanh, tỏi bằm nhuyễn và ớt nguyên trái dằm vào, trộn đều lên. Chỉ cần mắm với rau sống, dưa leo hoặc rau luộc, bông bí là đã có một bữa cơm đạm bạc mà ăn đến no vẫn còn thòm thèm. Ở thành phố, muốn ăn món này bạn chỉ cần vào chợ hoặc siêu thị, mua chai mắm nêm nguyên chất về pha chế.

Mắm nêm ăn với món gì?

Mắm nêm ăn được với rất nhiều món. Đặc biệt ngon và được nhiều người biết đến nhất là Bánh tráng cuốn thịt heo chấm mắm nêm. Ngoài ra thì mắm nêm chấm với dậu phụ, thịt quay, chấm lẩu nhúng cũng ngon tuyệt cú mèo.

Mắm nêm có thể ăn với hầu hết các món bánh làm từ bột. Lạ miệng có món bánh ướt mắm nêm, bánh hỏi lòng heo mắm nêm.  Mắm nêm loại nguyên chất pha thêm đường, chanh nêm nếm vừa ăn, cho thêm ớt, tỏi bằm nhuyễn vào. Món ăn đơn giản nhưng ăn một lần nhớ mãi.

Ngoài việc mắm nêm dùng làm nước chấm, thì cũng dùng thêm vào tẩm ướp làm gia vị các món lẩu, món chiên thêm phần đậm đà hương vị biên.